• home
• ->
• Aneks 2: Operacja Dragon

Aneks 2

 Wschodnia część operacji Dragon

15 sierpnia 1944 r. amerykańska dywizja spadochronowa First Airborne Task Force (FABTF) została zrzucona na zachód od Nicei, w południowej Francji. Potem nastąpiło lądowanie na dużą skalę alianckich oddziałów na plażach pomiędzy Cannes, a Tulonem.

16 sierpnia Francuski Ruch Oporu (Resisnatce) oraz Francuskie Siły Wewnętrzne (FFI) poinformowały amerykańskie oddziały, że wybrzeże od Cannes do Menton jest nadal kontrolowane przez Niemców. W tym rejonie wybrzeża broni 148 Batalion Zapasowy^[1] generała brygady (Generalmajor) Otto Fretter-Pico^[2] złożona w większości z żołnierzy ze Śląska wchodząca w skład 62 Army Corps gen. Ferdinanda Neulinga^[3] z siedzibą w Draguignan. Większość z nich była albo bardzo młoda, albo dość stara jak na żołnierzy. Ich zadaniem było jedynie opóźnianie marszu aliantów i danie czasu na przygotowanie lepszej obrony w wysokich górach na granicy z Włochami.

W tym samym dniu oddziały amerykańskie uzyskały pozwolenie na rozszerzenie swoich działań do rzeki Var. Kolumna pancerna została skierowana do Puget-Theniers, a następnie do Chaudan, gdzie natknęła się na niemiecki ogień z Levens. Zdecydowano się o wsparcie dwoma amerykańskimi kolumnami pancernymi.

Pierwsza kolumna zdobyła Grasse, Vence, Gattieres i doszła do prawego brzegu rzeki Var. W nocy z 25 na 26 sierpnia dotarła do Gilette gdzie spotkała się z partyzantami, którzy przeprowadzali działania obronne od strony ostrzału niemieckiego w Levens. 26 sierpnia rozpoczął się amerykański ostrzał Levens. 27 sierpnia Amerykanie bez zgody swojego dowództwa wraz z Francuskimi Siłami Wewnętrznymi przekroczyli rzekę Var w celu odebrania Levens i La Roquette. Zdobycie tych miejscowości zagwarantowało Amerykanom dostęp do Nicei i odcięcie Niemców od ucieczki do Włoch.

Druga kompania ruszyła drogą wzdłuż wybrzeża i była wspierana siłami powietrznymi i flotą. 19 sierpnia dotarła do La Napoule, gdzie natknęła się na mocny opór Niemców ze strony Tanneron. La Napoule Amerykanie odzyskują dopiero 23 sierpnia. Tego samego dnia w Cannes pomiędzy Francuskim Ruchem Oporu a Wehrmachtem odbywają negocjacje. Niemcy nie rezygnują z kontrataku, ale chcą ograniczyć zniszczenia.
W końcu wycofują się z Cannes 24 sierpnia o godz. 2:00. Tego samego dnia o godz. 15:15 do miasta wkraczają Amerykanie, którzy prą do Antibes. Rankiem 26 sierpnia zostało otoczone Villeneuve-Loubet i zaatakowane równocześnie od przodu i od tyłu.

Jean-Loup Gassend, historyk i autor książek na temat Operacji Dragon, pisze:

Oddziały niemieckie nie były wystarczająco silne, aby powstrzymać alianckie natarcie w stronę granicy z Włochami. Ich zadaniem było jedynie opóźnianie marszu aliantów i danie czasu na przygotowanie lepszej obrony w wysokich górach na granicy. Od 20 sierpnia do pierwszych dni września, FABTF posuwała się w stronę granicy. Niemieckie oddziały obsadzały linie obronne tylko na szczególnie dogodnych pozycjach, zaś po paru godzinach walk obronnych wycofywały się.

Jedna z takich potyczek obronnych rozegrała się koło Villeneuve-Loubet, miasteczka w którym mieszkam. Słynna jednostka zwana First Special Service Force (FSSF), elitarny oddział złożony z Amerykanów i Kanadyjczyków zbliżył się do Villeneuve w nocy 24 sierpnia. Niemcy przygotowali zasadzkę przy drodze, raniąc kilku żołnierzy. To zatrzymało natarcie FSSF tego dnia. Wznowiono je dopiero następnej nocy. Rankiem 26 sierpnia Villeneuve zostało otoczone i zaatakowane równocześnie od przodu i od tyłu. Kilku niemieckich żołnierzy zostało zabitych, jednak kilkudziesięciu poddało się. Jedna z grup, licząca ok. 30 żołnierzy prowadzona przez Polaka, poddała się francuskiemu nastolatkowi, który powiedział im, że nie ma sensu już walczyć.

Po południu 26 sierpnia Niemcy podjęli próbę kontrataku na Villeneuve, jednak alianccy żołnierze wyczekali ich w ukryciu i zdołali odrzucić z łatwością nieprzyjaciela, zabijają w walce dalszych kilku wehrmachtowców. Pewna Francuzka, świadek walk, widziała polskiego żołnierza biegnącego w stronę żołnierzy alianckich z białą flagą, który został zabity strzałem w plecy przez niemieckiego oficera. Podobne zdarzenie opisali w swoim raporcie Amerykanie i Kanadyjczycy. Wielu Polaków chciało się poddać, jednak oficerowie używali wszelkich dostępnych środków, bym im w tym przeszkodzić. (tłumaczenie Wojciech Zmyślony)

Ostatecznie Niemcy strategicznie nie prowadzą walk i porzucają Cagnes-sur-Mer wycofując się za rzekę Var. 27 sierpnia amerykańskie czołgi wkraczają do Saint-Laurent-du-Var. W drodze napotykają się na wielu poddających Niemców oraz Polaków, Czechów i Rumunów wcielonych do niemieckiego wojska.